وقتی سیر و سیاحتى به این کره خاکى می‌کنیم و با ملتهاى مختلف و ادیان گوناگون و سنن و رسوم متفاوت آنها روبرو می‌شویم، می‌بینیم که هر کدام براى خود اوراد و اذکار و دعاهای مخصوصى دارند و هیچ جاى دنیا را نمی‌یابیم که مردمش از دعا جدا و بی‌نیاز باشند. حتى آنها که بت می‌پرستند در معابدشان با تمام قد به خاک می‌افتند و دعا می‌خوانند.
بنابراین دعا جزء نکات جدى و فطرى وجود ماست، ولى جاى این گفت وگو هست که چگونه دعا کنیم و در برابر چه کسى دعا نماییم و بالاخره مسیر صحیح دعا کدام است؟ پاسخ به اینها در ادامه بحث درمطالب مفید این وبلاگ روشن خواهد شد.
قرآن شریف که چیزی را فرو گذار نکرده و جامعیت آن بر کسى پوشیده نیست، در تمامى مسائل مربوط به دعا، رهنمودهاى بسیار روشن و جالبی را فرموده. برای آغاز بحث به دو آیه اشاره می‌شود تا فطرتهاى خفته و آشفته در خواب بیدار شوند.
بِسمِ الله الرّحمنِ الرّحیم
«قُلْ ما یعْبَؤُا بِکُمْ رَبِّى لَوْ لا دُعاؤُکُمْ؛
بگو اگر دعایتان نباشد پروردگار من اعتنایى به شما ندارد.
فرقان آیه 77
بِسمِ الله الرّحمنِ الرّحیم
«وَ قالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِى أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِى سَیدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ»؛
یعنی پروردگارتان گفته: مرا بخوانید تا اجابت‌تان کنم کسانى که از پرستیدن من
کبر می‌ورزند به خوارى به جهنم وارد خواهند شد.
غافر آیه 60
بِسمِ الله الرّحمنِ الرّحیم
وَإِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْیَسْتَجِیبُواْ لِی وَلْیُؤْمِنُواْ بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ.
هنگامی که بندگانم درباره من از تو سوال پرسیدند بگو همانا من به آنها نزدیکم و دعای ایشان را اجابت میکنم پس اجابت دعاهایشان را از من بخواهند و به من ایمان آورند تا هدایت شوند.
(سوره ی بقره آیه186)
پیامبر اکرم صلی الله علیه واله و سلم :
الدعا مخ العباده
دعا مغز عبادت است
بحار الانوار/ج93/ص300
امام محمد باقر علیه السّلام در تفسیر و تبیین این دو آیه ( فرقان آیه 77 و غافر آیه 60 )چنین فرموده اند :
منظور از کلام خداوند که می‌فرماید: ان الذین یستکبرون... دعاست که برترین عبادت دعا می‌باشد. و از آن گرامى سؤال شد آیا زیاد قرآن خواندن بهتر است یا زیاد دعا کردن.
امام علیه السّلام فرمود:
دعا خواندن، آیا نشنیده‌اى که خداوند متعال می‌فرماید:
«قل ما یعبو ابکم...»
بگو اگر دعایتان نباشد پروردگار من به شما اعتنایى ندارد.
منابع:
رهروان ولایت
دارالقرآن کریم
تبیان
